Maar je kan toch praten.......

Praten: een werkwoord. Uiten: volgens de van Dale betekent het uitspreken, te kennen geven. In deze maatschappij lijkt men die twee synoniem aan elkaar te stellen. Als je kunt praten betekent dat dus blijkbaar ook automatisch dat je je kunt uiten. Als kind ontdekte ik al dat die twee niet hetzelfde zijn.

Ik loop vast. Ik wil wel zeggen wat ik voel en denk maar het lukt me niet. De woorden, die ik met veel moeite vanuit beelden heb omgezet, blijven steken in mijn hoofd. Hoe ik ook mijn best doe, ik kan ze niet zeggen. Ik raak heel gefrustreerd, boos. Maar niemand die het merkt. Ik heb geleerd dat te verbergen. Ik trek voor de zoveelste keer een sociaal verantwoord zinnetje uit de kast wat ik wel kan zeggen……en gooi mijn woede en frustratie op de alsmaar groeiende berg.

Ze noemen het selectief mutisme. Niet kunnen praten in situaties waarin je mag verwachten dat je het wel kunt. Het is prettig dat het een naam heeft maar erg geholpen was ik er niet mee. De frustratie die ontstaat doordat ik mezelf niet kan uiten is enorm. Ik kon zelfs tot ik een jaar of 31 was niet aangeven dat ik me niet kon uiten. En het gebeurt me in allerlei, ook eenvoudige, situaties. Het was een hele opluchting toen ik dat wel kenbaar kon maken en ik daarin serieus genomen werd.

Om mezelf toch te kunnen uiten was het dus zoeken naar andere manieren. In eerste instantie werd het schrijven of dichten. Maar dat bleek niet de ideale oplossing. Want ook daarin kon en kan ik vastlopen. Er werd verder gezocht naar nog meer mogelijkheden. Muziek bleek een optie evenals tekenen. En er kwam, na lang twijfelen, een iPad waarop ik apps heb gezet die me helpen met communiceren. Twijfel omdat ik het ontzettend moeilijk vond om die stap te zetten. Om te gaan communiceren met o.a. picto´s. Toe te moeten geven dat ik het echt niet kan zeggen. De combinatie van deze oplossingen bleek een hele goede manier van werken voor mij.

Zij praat met woorden, ik met picto´s en getypte tekst op mijn iPad. Met alle geduld van de wereld voert ze zo een gesprek met me. Geen frustratie en woede bij mij. Ik kan mezelf nu uiten. Het blijft rustig in mijn hoofd. Ik word er zelfs blij en tevreden van.

Je kunnen uiten is niet (altijd) zo vanzelfsprekend voor mensen met ASS. Toch lijkt de maatschappij dat vaak niet goed te beseffen of serieus te nemen. Omdat ik kan praten word ik al snel overschat op dat punt. Ik ben me bewust van het feit dat mensen me kunnen onderschatten als ze me met mijn iPad zien werken. Maar dat heb ik liever dan de frustratie en woede die ik ervaar als ik me niet kan uiten. Mijn omgeving moet wennen aan deze voor hen nieuwe werkwijze. Want ik kan immers toch praten…….